Weblog Henk Tepper - PVV Levert In, VVD Stabiel, D66 En Groenlinks Leveren In

Goed om te lezen in FD Opnieuw lijkt de PVV zijn grote voorsprong te verliezen

De VVD bleef stabiel op 24 en neemt daarmee de koppositie over bij I&O. De PVV zou met D66 (20) en GroenLinks (19) nu strijden om de tweede plek. De peiling van I&O wijkt in absolute aantallen weliswaar sterk af van die van Kantar, dat gisteren nog 27 zetels voor de PVV aangaf, maar laat dezelfde trend zien. Ook dat was al een verlies van 8 zetels.

VVD niet groter dan GroenLinks

Volgens Peter Kanne van I&O Research is er nu feitelijk een top 5 ontstaan van partijen die allemaal nog kans maken om op 15 maart als grootste uit de bus te rollen. ‘Statistisch gezien is de VVD niet eens groter dan GroenLinks’, zegt Kanne.

‘Je ziet nu echt iets gebeuren’, zegt Kanne. ‘Er kan nog veel veranderen, maar ik heb het gevoel dat er ook echt iets gáát gebeuren’. De strategie van de VVD om de PVV uit te sluiten lijkt te werken. Maar ook zeggen peilers dat veel PVV-sympathisanten zijn geschrokken van het optreden van de Amerikaanse president Trump, waarmee Wilders zich nadrukkelijk vereenzelvigt.

Volgens Kanne kan de weigering van PVV en VVD om mee te doen aan het ‘premiersdebat’ van RTL wel eens de misrekening van deze campagne worden. ‘Ze waanden zich onaantastbaar, lekker met zijn tweeën de dienst uitmaken. Maar nu komt er een hele andere dynamiek. D66 en GroenLinks krijgen steeds meer zelfbewustzijn’.

Opvallend vindt Kanne dat Mark Rutte zijn voorsprong als favoriete premier ziet eroderen. ‘Hij wordt nog steeds als de meest betrouwbare kandidaat gezien, maar het is sinds de nieuwe ophef over de Teevendeal gezakt van 58% naar 49%’.

Rutte moet oppassen

Rutte moet niet te hard feesten, zegt ook politicoloog André Krouwel. ‘De debatten zijn in Nederland het equivalent van de voorverkiezingen in Amerika. Ze kunnen zowel op links als op rechts nieuwe koplopers opleveren in de eindfase van de verkiezingsstrijd’.

Hij schat dat zo’n 60% van de kiezers nog zweeft. Krouwel verwacht dat de strijd pas echt losbrandt als er een traditionele links-rechts strijd ontstaat. Vooral de strijd op links wordt interessant, waar Jesse Klaver nu de hoogste ogen gooit. ‘De tactische linkse kiezer gaat voor degene die de meeste kans maakt tegen het rechtse geweld’, verwacht Kanne.

Maar ook inhoudelijk is de kiezer gretig op zoek naar houvast. Het loopt dan ook storm op Krouwels Kieskompas, dat drie dagen geleden werd opengesteld. ‘We hebben al 300.000 bezoekers. De servers staan roodgloeiend’, aldus Krouwel. Zijn kompas geeft de gebruiker aan waar hij zich ongeveer in het politieke landschap bevindt na toetsing van voorkeuren aan verkiezingsprogramma’s.

Kiezer polariseert niet mee

‘Na de crisis en bezuinigingen van 2008-2012 is economie met de culturele as verknoopt geraakt. Partijen zijn gaan polariseren en dan hebben veel kiezers een probleem want die hebben meestal helemaal niet zulke extreme opinies en vragen: waar zijn jullie nou? Waarom zijn jullie niet meer van mij?’

Niet alleen de kiezer is op drift, zegt André Krouwel, politicoloog aan de VU. ‘Partijen schrikken er zelf soms ook van waar ze staan’. Hij kreeg al boze telefoontjes van CDA en D66 over hun positie binnen het Kieskompas. ‘Maar als je op 19 stellingen hetzelfde antwoordt als Wilders, kun je over toch niet verbaasd zijn dat je daar in de buurt uitkomt?’

Dag van de waarheid voor de verkiezingsprogramma’s

Het Centraal Planbureau (CPB) publiceert om 10.30 uur zijn doorrekening van de verkiezingsprogramma’s van de meeste politieke partijen. Mensen die overwegen te stemmen op PVV, 50Plus en Partij voor de Dieren moeten het zonder CPB-toets doen, want die partijen houden het bij hun eigen cijfers.

Ondertussen neemt de spanning in de peilingen toe. De PVV lijkt zijn grote voorsprong te verliezen. Stel hier via de FD-verkiezingsmonitor uw favoriete regeringscoalitie samen.

PVV levert in; VVD stabiel

D66 en GroenLinks vinden aansluiting

Politieke peiling I&O Research

Ten opzichte van twee weken geleden zien we dat de subtop (D66, GroenLinks en CDA) de top (VVD en PVV) nadert en zelfs evenaart. De PVV levert zes zetels in, waarmee ze daalt van 26 naar 20 zetels. De VVD levert 1 zetel in en gaat naar 24 zetels. D66 stijgt met 5 zetels en is met 20 zetels nu even groot als de PVV. GroenLinks gaat van 18 naar 19 zetels.

In feite hebben we nu een top 5 van deze partijen.

Bron: I&O Research, februari 2017

PVV en VVD
De strategie van de VVD om de PVV uit te sluiten lijkt ten dele te werken. Veel VVD-kiezers zeggen op de partij van Mark Rutte te gaan stemmen om de PVV uit de regering te houden. Tegelijkertijd verliest de VVD zetels aan CDA, D66, ChristenUnie en 50 plus. Dit heeft ook te maken met de manier waarop de VVD zich profileert in de richting van de PVV. Per saldo blijft de VVD hiermee zo goed als stabiel.

D66
D66 lijkt vooral te profiteren als anti-PVV-partij. Kiezers roemen de partij van Alexander Pechtold om haar rechtlijnigheid in de oppositie tegen Geert Wilders. Met een meer conservatieve positionering van de VVD wordt D66 aantrekkelijker voor twijfelende rechtse kiezers.

GroenLinks
De afkeer van Geert Wilders is onder GroenLinks-kiezers zo mogelijk nog groter dan onder D66-kiezers. GroenLinks lijkt duidelijk te opteren voor het leiderschap op links en dat lijkt effect te hebben op de strategische stem. Veel kiezers blijken te denken: ‘welke partij heeft het meest kans een vuist te maken op links?’ en komen op dit moment vaak bij GroenLinks terecht.

CDA
Het CDA heeft zich gestaag bij de subtop gevoegd. CDA-kiezers noemen de partij vaak een fatsoenlijke middenpartij, niet zo rechts en niet te links. Het normen-en-waarden-verhaal dat het CDA weer heeft opgepakt slaat aan. Ook onder veel CDA-kiezers leeft de wens de PVV uit de regering te houden.

Rutte levert in op betrouwbaarheid als minister-president
Mark Rutte wordt nog steeds als de meest betrouwbare premier gezien, maar in vergelijking met begin januari levert hij flink in. Vond in januari nog 58 procent Mark Rutte ‘betrouwbaar als minister-president’, half februari is dat nog 49 procent. Lodewijk Asscher is nummer 2 maar levert ook in. Alexander Pechtold, Jesse Klaver en Sybrand Buma scoren stabiel rond de veertig procent. Geert Wilders heeft lovers and haters: 13 procent vindt hem betrouwbaar als minister-president, 72 procent vindt hem onbetrouwbaar.

Verantwoording
Dit blijkt uit landelijk representatief onderzoek van I&O Research onder 2.817 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Het onderzoek werd uitgevoerd van vrijdag 10 tot en met dinsdagochtend 14 februari 2017. De onderzoeksresultaten zijn na herweging op geslacht, leeftijd, regio en opleidingsniveau representatief voor de stemgerechtigde Nederlanders van 18 jaar en ouder, voor wat betreft deze achtergrondkenmerken. De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard.

Voor de volledige rapportage klik hier.
Overname uit deze rapportage is toegestaan met expliciete vermelding van I&O Research als bron.

I&O Research publiceert nog politieke peilingen op:

Woensdag 1 maart
Woensdag 8 maart
Dinsdag 14 maart: slotpeiling
Blijf op de hoogte van onze peilingen:

Internet: http://www.ioresearch.nl/home/nieuws
Twitter: @peterkanne1 / @ienoresearch
Meer informatie

Peter Kanne, 06-31943707